 |
Gość
|
 Wysłany: Nie 6:46, 04 Maj 2008 Temat postu: wiersz sylabiczny |
 |
|
Wiersz sylabiczny - co to takiego?
Czytając wiele wierszy gładko rytmicznie przemykamy się po kolejnych strofach. Bardzo często zdarza nam się jednak zatrzymywać w czytaniu. Sprawdźmy wtedy ilość sylab w tym wersie i porównajmy z innymi wersami strofy. Prawie na pewno będzie tam ich rozbieżna ilość. Wiersz sylabiczny ma stałą ilość sylab w wersach, ale także przy wersach dłuższych niż ośmiosylabowe tzw. średniówkę czyli dodatkowy podział wewnątrz wersu:
Przeklęta! Ty wydarłaś + ostatnie godziny
Szczęścia mego na ziemi + ty żądłem gadziny
Wygnałaś na samotność! + Bądź wiecznie przeklęta! -
(J. Słowacki, Przekleństwo. Do***)
Z inną intonacją czytać będziemy 13–zgłoskowiec pisany w formacie 8-5 a inaczej w formacie 7-6. Z inną intonacją będziemy go czytać i odbierać. Najczęściej uprawianymi formatami sylabowca są 8-zgłoskowiec, 11-zgłoskowiec (5 + 6) i 13-zgłoskowiec (7 + 6). Obrosły one dużą tradycją poetycką i dzięki temu stały się rozpoznawalne jako ustalone jednostki miary wierszowej, nawet gdy występowały rozproszone, np. w wierszu nieregularnym sylabicznym.
W wierszu sylabicznym nieregularnym zanika prawo równej ilości sylab w wersie, jednak średniówka i rytm występują tu także.
Tam księga sybilińska przyszłych losów świata - a-13 (7+6)
Tam, na dole! b-4
Patrz, patrz, przyszłe wypadki i następne lata a-13 (7+6)
Jak drobne ptaki, gdy orła postrzegą, c-11 (5+6)
Mnie, orła na niebie! d-6
Patrz, jak do ziemi przypadają, biegą, c-11 (5+6)
Jak się stado w piasek grzebie - d-8
Za nimi, hej, za nimi oczy me sokole, b-13 (7+6)
Oczy błyskawice, e-6
Za nimi szpony moje! - dostrzegę je, schwycę e-13 (7+6)
(A. Mickiewicz, Dziady, cz. III)
Małymi literkami w podanym przykładzie wskazano które strofy z którymi się rymują.
No tak ale co to jest takiego ten rym? Najogólniej są to powtórzenia jednakowych lub podobnych, najczęściej zakończeń wyrazów w końcówkach wersów.
Opracowano na podstawie:
1. Zarys teorii literatury – 1975- M. Głowiński
2. Poetyka teoretyczna – 1978 – M.R. Mayerowa
3. Zawierzyć poezji – 1997- S.Heaney
4. Leksykon PWN
[link widoczny dla zalogowanych]
|
|
| |
|
|
|
|
